Neem het leven zoals het is. Leer aanvaarden. Wees tevreden. Het is nu eenmaal zo. Allemaal wijsheden, ik hoor ze al jaren. Ongetwijfeld moeten ze dus wel waar zijn. Alleen, ik begreep ze nooit helemaal. Er was iets te veel aan, of misschien iets te weinig, maar het ergerde me steeds als ik die dingen hoorde uitspreken.
Toen ik gisteren voor de vierde keer op een dag hoorde: ... want het is nu eenmaal zo dat... Toen had ik het echt gehad en besloot de zaak eens uit te benen tot op het bot. Dat ene woordje 'eenmaal' maakt een wereld van verschil. Dat het nù zo is, oké, daar kan ik tegen. Je trekt je ogen open, schakelt je emoties en je vooroordelen even uit en dan kan je het kraakhelder vaststellen. Dat iets nu, op dit specifieke moment zus of zo is. Deze rivier is nu vervuild. Deze grote onderneming betaalt momenteel geen belasting en komt ermee weg. De relatie met x is nu niet zo aangenaam. Ik heb nu een job die te veel van me vergt.
Maar betekent dit ook dat het altijd en eeuwig, nu eenmaal zo moet zijn en blijven? Rivieren zijn nu eenmaal vervuild, grote ondernemingen betalen nu eenmaal geen belasting, de relatie met x is nu eenmaal onaangenaam en werken is nu eenmaal afzien. Moeten we dat meteen ook maar aanvaarden dan? En er maar tevreden mee zijn? Geldt dat dan ook voor wat er mis gaat met de natuur, met het verkeer en ook voor onze relaties, de dagelijkse ratrace, onze gezondheid en ons geluk?
Is het waar dat er dus enkel kan gewerkt worden aan coping of in het beste geval het wat aangenamer maken en dat al de rest dromerij is en niet realistisch?
Hoe hopeloos zou het zijn...als we dat echt geloofden. Ik denk in elk geval dat het niet klopt en dat we wel dingen kunnen veranderen. Maar hoe past dat dan bij de eeuwenoude wijsheden van het aanvaarden en het tevreden zijn, die ik toch niet zomaar zonder schroom onder de mat kan borstelen?
Zou de waarheid misschien toevallig ergens in het midden kunnen liggen?
De eerste stap tot verandering is immers wel degelijk het precies vaststellen van hoe het in elkaar zit. Nu. De waarheid en niets dan de waarheid en ook niets meer en ook niets minder dan de waarheid. Het aannemen van de realiteit, op dit ogenblik. Niet langer vrezen, verwerpen of er droevig en boos over zijn. Aanvaarden dat de feiten nu de feiten zijn, als resultaat van zoveel stappen die voordien gezet werden. Als resultaat van keuzes ook en soms van toeval, (al is dat veel minder aan de orde dan dat we meestal graag geloven). Goed. Daar stopt het aanvaarden voor mij. Bedankt voor bewezen diensten.
Zolang we de realiteit ontkennen, bewenen of verwensen gebeurt er niets, maar vanaf elk punt waarop we de feiten bewust en rationeel onder ogen zien, kan de toekomst ook bewust en rationeel anders gecreëerd worden. Een andere realiteit kan in het leven geroepen worden of die nu materieel is dan wel in het gevoel bestaat. Het vraagt werk, stappen zetten, andere keuzes maken, moed en opoffering misschien ook. Maar het kan. Niets is immers voor altijd 'nu eenmaal' zoals het is. Dat duurt maar zolang tot er iemand bewust die eerste kei verlegt.
Uiteindelijk blijven deze wijsheden dus inderdaad waar, maar binnen bepaalde grenzen. Ze mogen niet zover gedreven worden dat ze de zin uit het leven wegzuigen en ons van elke verantwoordelijkheid ontslaan, verantwoordelijkheid over ons eigen leven en over de wereld die wij allemaal samen in het leven roepen door wat we massaal geloven dat waar is.
Geloven we dat niets kan veranderen, dan zal het inderdaad nu eenmaal altijd zo blijven. Dan kunnen we enkel investeren in lijden verminderen en onze tijd uitzitten. Geloven we iets anders, dan kan het misschien wel, zowel voor onszelf als voor de wereld. Kies maar.
Een dubbele en gigantische kanttekening hoort hierbij.
Een. Wat moeten we dan precies willen veranderen? Niet elk streven is uiteraard even gezond. Ik wil het niet op mijn geweten hebben om mensen nog verder te laten doorschieten in de puur materialistische interpretatie van de 'maakbaarheid' die ik bedoel. Het gaat om het creëren van meer keuze, meer vrijheid, meer liefde. Niet om een hogere functie, een groter huis en een meer exotische vakantiebestemming. Tenzij je er echt plezier aan beleeft natuurlijk, jijzelf zonder publiek, zonder de extra likes op Facebook. Het gaat wel over het vinden van waardevol werk dat je gelukkig maakt en je gezond houdt, een creatieve manifestatie, misschien een ander evenwicht tussen werk en gezin en zeker over het aanpakken van relaties of het herstellen van communicatie.
Twee. Het gevaar bestaat dat wij in geval van een herwonnen geloof in eigen kracht en verantwoordelijkheid, ons mededogen voor anderen verliezen. Immers de stap van 'ik ben verantwoordelijk voor mijn leven' naar 'dus als jouw leven ongelukkig is, dan ben jij daar ook verantwoordelijk voor en hoef ik niets voor jou te doen' is gauw gezet. In dat soort 'eigen schuld, dikke bult' discours komen we maar al te gemakkelijk terecht. Vooral de sterke mensen hebben daar wel eens last van. Ze nemen inderdaad verantwoordelijkheid voor hun eigen leven. Door naar de top van voedselpiramide te klimmen. Dus er is ook nog iets anders nodig. Een vorm van verbondenheid met het geheel, een soort verantwoordelijk voorbij het eigen ik of de eigen stam.
Een interessante uitdaging voor deze drukke, natte, maandagochtend. Maar straks wordt het zomer. Frank heeft het daarnet gezegd. Geniet van de kansen die deze week je brengt. Begin vandaag met het eerste muizestapje te zetten, de eerste steen te verleggen in de richting die jouw hart je influistert. Enjoy!